Ağız İçi Hareketli Aperey Tedavisi Nasıl yapılır?

Ortodontik Aperey Nedir?

Ortodonti tedavisinde hastalara sabit, hareketli, ağız içi ve ağız dışı ortodontik apareyler uygulanır. Bu işlemler bilhassa çene darlıkları, üst üste binmiş dişler, ileri ve geri çene konumları, çapraşık diş konumlanması gibi problemlerin çözümlenmesi için başvurulan ağız içi ve dışı konumlandırılan apareyler, ortodonti tedavi sürecinde önemli bir rol oynar. Ağız içine uygulanan ortodontik apareyler metal ve şeffaf diş telleri gibi dişin yüzeyine konumlandırılan ve tedavi bitimine kadar çıkarılamayan sabit aparey çeşitlerindendir. Ağız içi hareketli apareyler ise hem hasta hem de doktorun çıkarıp takabildiği diş ve çene gelişimini etkileyebilen ortodontik tedavi araçlarıdır. Ağız içi sabit apareyler ve ağız içi hareketli apareyler, hastanın yaşına ve ortodontik probleminin şiddetine göre hekim tarafından seçilerek uygulanır.

Ağız İçi Hareketli Aperey Nedir?

Ağız içi hareketli apareyler, yukarıda da belirtildiği gibi hastanın ve hekimin gerekli olduğu zaman takıp çıkarabildiği diş ve çene gelişimini yönlendiren ortodontik tedavi araçlarıdır. Bilhassa çocukların dişlerinin çıkmaya başladığı süreçlerde çene darlıklarını önlemek ve yeni gelen kalıcı dişlere yer açmak için uygulanır.

Hareketli ortodontik apareyler sınıfında; yer tutucular, pekiştirme apareyleri, çene genişletici apareyler veya alışkanlık kırıcı apareyler bulunur. Damaklıklar haricinde, metal ve şeffaf tellere muadil olarak kullanılabilen şeffaf plaklar da hareketli aparey sınıfına alınabilir. Erişkin hastalarda da uygulanabilen ağız içi apareyler, hem alt hem de üst çeneye konumlandırılabilen ve tek gövdeli olan yapılardır. Ağız içi hareketli apareylerin amacı dişlere belli kuvvet uygulayarak damak şekillerini doğru bir konuma getirmektir. Bu hareketli apareyler her bir hasta için özel olarak tasarlanır ve ortodonti tedavisinde destek amacı ile kullanılır.

Ağız İçi Hareketli Apareyler Türleri Nelerdir?

Diş ve çene gelişimine yardımcı olan hareketli apereyler, problemin türüne ve şiddetine göre şu çeşitlere sahiptir.

Monoblok: Alt çenenin geride olduğu hallerde ya da çene kayıklığı sorunlarında kullanılır.

Twin Blok: Alt çenenin öne çekilmesi için uygulanır.

Aktivatör: Çenenin şiddetli kapanış sorunlarında kullanılır.

Hawley: Ortodontik tedavi sonrası pekiştirme için verilir.

Essix Plak: Dişlerin olması gereken konumuna gelmesi için kullanılır.

Positioner: Fonksiyonel tedavilerin pekiştirilmesi amacıyla uygulanır.

Hareketli Apareyler Hangi Durumlarda Kullanılır?

• Çapraşık veya konumu yanlış olan dişlerin düzeltilmesinde,
• Alt ve üst diş çene kavsindeki problemlerin tedavisinde,
• İleride konumlanan dişlerin duruşlarını düzeltmek ve ortaya çıkabilecek travmaları (düşme, çarpma) engellemede,
• Ağızdan nefes alıp verme, parmak emme, tırnak yeme gibi alışkanlıkların giderilmesinde,
• Çapraşıklık sebebiyle diş eti hastalıklarının ve çürüklerin tedavisinde,
• Diş arasındaki ayrıklıkların kapatılmasında,
• Erken çekilen süt dişlerinden dolayı oluşan diş boşluklarını ve görüntü bozukluklarını gidermede,
• Ortodontik tedavi sonrası mevcut durumun korunması amacıyla yapılan pekiştirme tedavisinde, ortodontik hareketli apareylerden yararlanılabilir.

Ağız İçi Hareketli Apareyler Nasıl Uygulanır?

Çocuğun ortodontik hareketli aparey ihtiyacının bulunup bulunmadığı ortodontistin muayenesi sonrası tespit edilir. İhtiyaç duyulan hasta için şu adımlar izlenir:

• Diş hekimi ilk seansta dişlerden ölçü alır.
• Laboratuarda hastaya özel aparey üretilir.
• Sonraki seansta aparey verilirken hastaya ve ebeveynlerine nasıl kullanılacağı hakkında bilgilendirme yapılır.

Hareketli apareylerin etkin tedavi etmesi açısından düzgün kullanılması oldukça önemlidir. Bu yüzden ortodontistin ilettiği biçimlerde aparey kullanımı yapılması gerekir.

Hareketli Aperey Bakımı Nasıl Yapılır?

Ortodontik aparey ağız içinde konumlandığı için temizliği oldukça önemlidir. Uygun temizlik yapılmadığı zaman hastada mide bulantısı ve koku şikayeti meydana gelebilir. Aparey normalde kullanılan diş fırçasından farklı bir diş fırçasıyla iyice fırçalanmalıdır. Hareketli apareyi tekrar dişlere takmadan önce dişlerin fırçalanması önemlidir. Ağız içi aperey kullanılmadığı zamanlarda kendi özel ortodonti kutusunda saklanmalıdır. Saklanırken güzel bir şekilde kurulanmalıdır. Zira ıslak halde kapalı kutuya konulursa koku yapabilir.

Hareketli Ortodonti Apareyleri Avantajları Nelerdir?

Hareketli apereyler erken çocukluk dönemi ortodontik tedavilerindendir. Bu tür tedavilerde zamanlama oldukça önem arz eder. Çocuğun büyüme ve gelişim dönemlerinin doğru bir şekilde takip edilmesi ve doğru zamanda geç olmadan ortodonti tedavisine başlanması gerekir. Bazı hallerde tel tedavisine gerek duyulmadan apereyler ile ortodontik çözüm sunulabilir. Bu açıdan hareketli apereylerin avantajlı yönleri şu şekilde sıralanabilir:

• Doğru yaşta ve doğru biçimde kullanıldığında ekonomiktir.
• Bu apareyler sabit olmadığı için temizliği daha kolaydır. Hareketli apareylerin kolay çıkması sayesinde ağız içi ve aparey hijyenini kolayca sağlayabilirsiniz.
• Basit ortodontik sorunlara hızlı çözüm sunabilir.
• Tel tedavisi gereken hastalarda tedavinin kısalmasını sağlar.
• Çene sorunlarının büyük bir kısmına kısa yoldan çözüm sunar.
• Alerjisi olan hastalar dahi rahatça kullanabilir.
• Hasta işbirliği sağlandığı zaman tedavi etkin biçimde sonuçlanır.
• Hareketli apareyler erken dönemde yaygın bir şekilde tercih edilen ortodontik apareylerdir. İleri yaşlardaki ortodonti problemlerini engellemek önüne için veya problemi hafifletmek için doğru bir çözümdür.

Ağız İçi Hareketli Apareylerin Dezavantajları Nelerdir?

• Aparey bakımına dikkat edilmediği takdirde kırılma, kopma gibi durumlar meydana gelebilir. Bu yüzden sert ve katı yiyeceklerden uzak durulması önerilir.
• Hareketli apareylerin takıp çıkarılması esnasında kontrolsüz davranılması dişlere zarar verebilir.
• Sabit olmadıkları için kaybolma riski bulunur. Bu yüzden ağızdan çıkarılınca hemen kutuya konması gerekir.
• Alışma döneminde bazı sesleri çıkarmada zorluk, tükürükte artış ve mide bulantısı gelişebilir.
• Yemek yerken çıkarılmalıdır. Bu nedenle beslenmesi düzensiz olan çocuklar başlangıçta zorlanabilir.

Ağız İçi Hareketli Aparey Kullanım Süresi Ne kadar Sürer?

Ağız içi hareketli apareylerin kullanım süresini hekim belirler. Vidalı ve çocuklarda üst çene darlığının tedavisinde kullanılan apareyler 3-6 ayda yenilenirken, pekiştirici apareyler 9-10 ay kadar kullanılabilir. Bu yüzden tedavi planı ve ortodontik problemin derecesine göre ağız içi hareketli aparey kullanım süresi değişebilir.