Beyinde tümör tanısı alan hastalar, bu durumu öğrendikleri zaman doğal olarak panik yaşayabilirler. Ancak günümüzde yapılan araştırmalar ile her geçen yıl beyin tümörlerinin tedavisinde ciddi gelişmeler olmaktadır. Diğer yandan beyin tümörlerinin, diğer organlarda oluşan tümörlere göre tedavi şansı da daha yüksektir. Peki, beyin tümörlerinde geliştirilen yeni tedavi metodları nelerdir? Detaylar yazımızda.
Beyin tümörü, beyinde anormal doku büyümesidir. Tümör, ya beyin hücrelerinden ya da vücudun başka bir bölümünden kan yoluyla beyine yayılarak oluşur. Beyin tümörü, davranışına göre benign veya malign ismini alır.
Benign beyin tümörünün sınırları bellidir, yavaş büyür ve çevrede bulunan diğer dokulara yayılarak zarar vermez. Cerrahi olarak çıkartıldıktan sonra genellikle tekrarlamaz. Malign beyin tümörü ise büyümesi hızlı, çevre dokulara yayılım gösteren ve sınırları belirgin olmayan bir yapıdadır.
Beyin hücrelerinde gelişen tümörler, vücudun diğer kısımlarında yer alan olan tümörler gibi diğer organlara çok nadiren yayılır. Beyine en sık yayılım yapan tümörler ise akciğer, meme ve kolon tümörleridir.
Gliomalar, malign beyin tümörlerinin %78'ini meydana getiren en yaygın yetişkin beyin tümörü tipidir. Beynin glia adındaki destek hücrelerinden dolayı meydana gelir. Glial tümörler şunları içerir:
Hemanjioblastomlar: Çoğunlukla serebellumda oluşur yavaş büyür. Kan damarlarından köken alan bu tümörler, büyük olabilirler ve çoğunlukla bir kist ile birlikte oluşurlar. Bu tümörler en fazla 40-60 yaşındaki bireylerde görülür ve erkeklerde kadınlardan göre daha fazladır.
Rabdoid tümörler: Merkezi sinir sistemi boyunca yayılırlar. Nadir ama oldukça agresif tümörlerdir. Çoğunlukla vücutta, bilhassa böbreklerde birden fazla alanda oluşurlar. Küçük çocuklarda daha sık görülür. Fakat yetişkinlerde de meydana gelir.
Çocuklarda görülen beyin tümörleri yetişkinlerde oluşan tümörlere göre farklı dokulardan oluşur. Erişkin kişilerde beynin iyi tolere ettiği tedaviler (radyasyon tedavisi gibi), bilhassa 5 yaşından küçük çocuklarda, beyninin normal gelişimini engelleyici etkiye neden olabilir.
Pediatrik Beyin Tümörü Vakfı'na göre; ABD'de ortalama 4.200 çocuğa beyin tümörü tanısı konuyor. Bu çocukların %72’si 15 yaşından küçüktür. Tümörlerin çoğu ise posterior fossada yani sırtta büyüyor. Çocuk hastalarda çoğunlukla hidrosefali (beyinde sıvı birikmesi) oluşur ya da yüz, kol ve bacakta felç meydana gelebilir.
Bazı beyin tümörü tipleri ise çocuklarda yetişkinlere göre daha sık oluşur. Pediatrik tümörlerin sık görülen türleri medulloblastomlar, az görüleni astrositomlar (pilositik) , ependimomlar, kraniyofarenjiyomlar ve beyin sapı gliomlarıdır.
Yapılan çalışmalara göre, hücre kontrolünü sağlayan genlerde oluşan anormallik , kontrolsüz hücre çoğalmasına yol açar. Nörofibromatozis, von Hippel-Lindau hastalığı, Li-Fraumeni sendromu, retinoblastoma gibi genetik hastalıklar santral sinir sistemi tümörü oluşma riskini yükseltebilir.
Diğer araştırmalara göre ise çocuklarında beyin tümörü olan ailelerin, geçmişte kimyasal maddelere maruz kaldıkları belirtilir. Bazı kimyasallar, kanserden koruyan genleri değiştirebilir. Petrol rafinelerinde, lastik üretiminde çalışanlar ve kimyagerlerde oluşan tümörlerin bazı türlerinde yüksek insidansa görülmüştür. Ancak kimyasal toksinlerin, bu tümörlerle ilgileri henüz kesin kanıtlanamamıştır.
Beyin tümörüne dair belirtiler kişiden kişiye değişse de birçok belirti beyin içinde veya çevresinde basınç artışına bağlı gelişir. En yaygın beyin tümörü belirtileri aşağıda şu şekilde sıralanabilir:
Beyin tümörü tanısı için medikal hikaye ve nörolojik muayene sonrasında BT, MR, PET gibi yüksek teknolojik cihazlarla görüntüleme yapılır.
Beyin tümörü tedavisinde çoğunlukla ilk olarak cerrahi kullanılır. Cerrahi operasyondaki amaç tümörü çıkarırken nörolojik fonksiyonları olabildiğince korumaya çalışmaktır. Biopsi alınır ve tümör hücrelerinin türü saptanır. Tümörün türüne göre de tedaviye radyoterapi veya kemoterapi eklenir.Beyin ödemi varlığında ise özellikle steroidler verilir. Antiepileptikler de epilepsiyi engellemek için verilir.
Beyin Tümörü için geliştirilen yeni tedavi yöntemleri şu şekildedir:
Stereotaktik radiocerrahi: Bu yöntemde tümörün olduğu bölgeye yüksek dozda radyasyon ışını verilir. Kobalt ışınları veya linear akselaratörden çıkan foton ışınları da uygulanabilir.
Gen terapisi: Virüse eklenen özel bir gen beyin tümörünün içine enjekte edilir. Sonrasında ise bu virüsle enfekte edilen kanser hücreleri antiviral ilaçla öldürülür.
Prognoz: Bu tedavi;
Yaşam sürelerinde de kişiden kişiye değişkenlik bulunur.
