Biontech, mrna (mesajcı rna) tabanlı COVID-19 aşısıdır. Yaşanan küresel pandemiden dolayı 11 Aralık 2020'de acil kullanım onayı alan aşı 16 yaş ve üzeri kişilere yapılmak üzere üretildi. Pandeminin başından itibaren dünyada ve ülkemizde birçok kişinin yaptırdığı bu aşı hakkında çok konuşulmuştur. Tekrar yükselişe geçen salgın sürecinde mrna aşısı hakkında birçok şey merak edilmeye devam ediyor. Peki, biontech aşısının yan etkisi var mı? Kısırlık yapar mı? Detaylar yazımızda.
Covid -19 salgını ile birlikte birçok ülke aşı çalışması başlattı. Alışılagelmiş uygulamalardan farklı olarak aşı kapsülü mRNA (Messenger RNA yani haberci RNA) içeriklidir. Bu formdaki aşılar, hücrenin içine girerek virüsün dikenli protein yapısını üretmesi gerektiğini haber verir. Bağışıklık sistemi de virüsü tanır ve antikor üretir. mRNA hücre çekirdeğine girmeden en kısa zamanda inaktive olur.
Biontech aşısı hangi ülkenin sorusunun yanıtı, pandemi sürecinde neredeyse herkes tarafından öğrenildi. Almaya ve Amerika Birleşik Devletleri'nin ortak çalışma sonucu ürettiği Biontech aşısı Pfizer firmasına aittir.
Her aşıda farklı bileşenler vardır. Bu aşıda en önemli bileşen ise mRNA olarak bilinen habercidir. Biontech içeriği mrna’nın yanı sıra şu maddeleri de barındırır:
Diğer birçok ilaç ya da aşıda olduğu gibi mrna aşısının da bazı etkileri meydana gelir. Biontceh yan etkileri şu şekildedir:
Bu etkiler her kişide aynı yaşanmaz. Bazı kişilerde hiç etki görülmezken, bazılarında bir veya birkaçı aynı anda görülür. Enjeksiyon sonrası ciddi alerjik reaksiyon olan bireylerde ise şu belirtiler yaşanır:
Biontech aşısının yan etkileri ne kadar sürer? Sorusunu da birçok kişi merak etmektedir. Bu etkiler genellikle ikinci doz sonrası daha net yaşanır. Kol ağrısı, aşı yerinde kızarıklık, halsiz hissetme, baş ağrısı, kırgınlık ve benzeri şikayetler genellikle birkaç gün içinde geçer. Baş ağrısı, ateş, kas ağrısı gibi belirtiler için parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanılır. Enjeksiyon bölgesindeki ağrı, kızarıklık veya şişkinliği hafifletmek için de bölgeye soğuk kompres uygulanır. Ayrıca aşı yapılan kolu hareket ettirmek de etkileri hafifletir.
Aşının nadir meydana gelen yan etkilerinden miyokardit ve perikardit şikayetleri ise çoğunlukla ikinci doz sonrası birkaç gün içerisinde görülür. BioNTech aşısı olduktan sonra nefes darlığı, çarpıntı, göğüs ağrısı gibi etkiler yaşayan kişilerin acilen en yakın sağlık kuruluşuna başvurması gerekir.
Aşı sonrası ciddi alerjik reaksiyon ise enjeksiyon sonrası dakikalar içerisinde oluşur. Bu yüzden acil müdahale edilmesi gereken bu durum için aşı olanların 20-30 dakika hastanede beklemesi doğru olacaktır.
3. doz Pfizer aşısı olanlarda hafif seyreden grip benzeri belirtiler mümkün. Fakat uzmanlarca yapılan açıklamalarda bu semptomların yaşanmasının oldukça normal olduğu belirtilir. Ancak uzun süre yüksek ataş görülmesi halinde kişide farklı bir enfeksiyonun habercisi anlamını taşıyacağından doktora gidilebilir.
Diğer aşılarda olduğu gibi biontech aşısı da enjeksiyon sonrası kol ağrısı yapar. Bu ağrının nedeni aşıların savunma mekanizmasını harekete geçirip vücudun korunmasını sağlamasıdır. Kişi kol ağrısı yanında baş ağrısı veya halsizlik gibi bazı belirtiler de yaşayabilir. Kol ağrısı bunların arasında daha fazla öne çıkabilir, mRNA aşılarında inaktif aşılara nazaran biraz daha fazladır. Belirtilerin görülme şiddeti kişisel özelliklere göre değişiklik gösterir. Genellikle 1 gün sonra hafifler ve geçer.
Covid-19 aşıları ile ilgili birçok komplikasyona neden olduğuna yönelik iddialar gündeme geldi. Bunlar arasında en yaygın olanlardan biri de aşının kısırlığa yol açtığı iddiasıdır. Bu anlamda 'Biontech zararlı mı?' Sorusu uzmanlar tarafından çokça cevaplanmıştır. Bu anlamda insanları korkutan ve aşı olmaktan vazgeçirme derecesine getiren bu kulaktan dolma bilgilerin herhangi bir bilimsel kanıtı yok.
Amerikan Üreme Tıbbı Derneği (ASRM) Ocak 2021'de yayınladığı yazıda, aşılama sonrası toplanan bilgilere ve verilere göre aşıların kadın ya da erkeklerde kısırlığa yol açmadığını belirtilmiştir. Bu yüzden hamile olmaya hazırlanan kişilerin aşı olmaları bir sorun teşkil etmez.
Alman aşısı Biontech ve Çin aşısı Sinovac arasından hangisinin daha iyi olduğu pandemi boyunca sıkça konuşulan konular arasında yer alıyor. Uzmanlar ise her iki aşının etkili olduğu ve hangisi olursa olsun mutlaka aşı yaptırılması gerektiğini belirtiyorlar. Peki, bu iki aşı arasındaki farklar nelerdir?
