Böbrek yetmezliği vakaları, günümüzde giderek artan bir seyir izliyor. Böbrek fonksiyonları bozulan kişiler ciddi sağlık problemleri ile karşı karşıya kalıyorlar. Bunun sonucunda ise diyalize bağlanarak organ nakli bekliyorlar. Ancak küçük yaşlardan itibaren dikkat edilecek bazı önlemler ile böbrek sağlığını korumak mümkün. Peki, böbrek sağlığını koruyan öneriler nelerdir? Detaylar yazımızda.
Birçok kişi böbreklerin yalnızca idrar üretimi için var olduğunu sansa da, böbreklerin birçok önemli işlevi bulunur. Böbreklerin görevleri şu şekilde sıralanabilir:
Vücut için hayati önemi olan tüm bu fonksiyonları elinde tutan böbreklerin korunması oldukça önemlidir. Bu yüzden böbreklerin korunması ve sağlıklı bir şekilde çalışması için kişilerin çok dikkatli olması ve bazı alışkanlıkları hayatlarının bir parçası haline getirmeleri gerekir. Böbrek sağlığını koruyan bu öneriler ise şu şekilde sıralanabilir:
Böbrekler için en yaygın kullanılan zararlı madde tuzdur. Fazla tuz tüketimi sonucu en sık gelişen hastalık hipertansiyondur. Bu yüksek tansiyon rahatsızlığı ise kronik böbrek hastalığının ana nedenlerinden biridir. Yapılan bilimsel çalışmalara göre tansiyon hastası olamayan kişilerde dahi tuz kullanımının böbreklerde inflamasyona sebep olduğu görülmüştür. Bu nedenle hipertansiyon hastası olmasa bile bireylerin aşırı tuz tüketiminden kaçınması gerekir. Günlük tavsiye edilen tuz miktarı 5 gr’dır. Bu yüzden sağlıklı böbrekler için işlenmiş tuzlu gıdalardan, tuzlu kuruyemişlerden ve tuz miktarı fazla olan fast food gıdalarından kaçınılması gerekir. Mümkün olduğunca sağlıklı ev yemekleri, sebze ve meyve ile beslenilmesi oldukça önemlidir.
Çok sık kullanımı olan bazı antibiyotik ve ağrı kesiciler böbreklerde bozulmalara neden olabilir. Bilhassa ileri yaştaki diyabet veya böbrek hastalarında daha yüksek bir etki yaratır. Bu yüzden riskli kabul edilen kişilerin parasetamol türü ilaçları kullanması daha uygun olur. Ancak bazı kişilerde uzun süreli parasetamol kullanımı dahi böbreklerde soruna neden olabilir. Bu yüzden her ağrı da hemen ilaç almamak daha doğru bir davranış olacaktır. Ayrıca doktor önerisi olmadan bilinçsizce antibiyotik alınması da oldukça sakıncalıdır.
Vücut için yeterli su tüketimi böbrek sağlığı için oldukça elzemdir. Yaklaşık olarak günlük 1,5 -2 litre su içilmesi tavsiye edilir. Susuzluk ihtiyacı su haricinde farklı içeceklerle giderilmemelidir. Sade su içmede zorlanılıyorsa içine limon, nane yaprağı eklemek içimi kolaylaştırabilir.
Sigara tüm vücuda zararı olduğu gibi böbreklere de zararlıdır. Damar duvarlarının yapısını bozan sigara kan basıncının artmasına neden olur. Bu durum böbrek damarlarındaki basıncın da artmasına yol açar ve böbrek işlevini bozar. Sigara böbrek rahatsızlığı olan kişilerde hastalığın hızla ilerlemesine neden olur. Yanı sıra böbrekler, idrar yolları ve mesane kanseri rahatsızlıkları etkenlerinden biri de sigaradır.
Böbrek taşları kronik böbrek hastalığının habercisi olabilir. Böbrek taşları böbrek kanallarını tıkayarak böbreğin görevlerini yerine getirememesine sebep olabilir. Bu yüzden taş olan kişi herhangi bir semptom yaşamasa bile belli aralıklarla Nefroloji bölümüne muayene olmalıdır. Aynı şekilde idrar yolu enfeksiyonlarının da nedeni öğrenilmeli ve böbrek sağlığını korumak için tedbir alınmalıdır.
Haftada 3-4 defa yapılan tempolu bir yürüyüş ve egzersizler kan basıncının düşmesini sağlar. Bu da böbreklerin saha sağlıklı çalışmasına yardımcı olur ve fonksiyon bozulmasını engeller.
Obezite hipertansiyon, diyabet ve böbrekler için büyük bir risk faktörüdür. Obezitesi olan kişilerin böbrekleri vücut kitlesinin artmasından dolayı daha fazla çalışır. Böbreğin aşırı çalışması zaman içinde işlev bozulmasına ve böbrek hastalıklarına neden olabilir. Bu yüzden kilo sorunu olan kişilerin sağlıklı bir beslenme düzeni ve egzersizler eşliğinde ideal kilolarına ulaşmaları oldukça önemlidir. Kedilerinin başaramadığı noktada ise uzmanlardan destek almaları önerilir.
Normal şartlardaki kan basınç değeri 120/80 ve altı değerlerdir. Kan basıncının 139/89 arası olması ise yüksek bir değer kabule edilir. Yüksek kan basıncı ise böbreklerde zarara yol açabilir. Bu yüzden yüksek değerlerde tuzsuz diyet, egzersiz ve sağlıklı beslenme verilir. Bu sayde kan basıncı kontrol altında tutulmaya çalışılır.
Diyabet rahatsızlığı olan bireylerin yaklaşık yarısından fazlası böbrek hastalığına sahiptir. Kontrol edilemeyen kan şekeri böbrek hasarına yol açarak işlev kayıplarına neden olabilir. Bu yüzden kan şekeri seviyesini düzenli takip etmek ve kontrol atlında tutmak böbrek hastalıklarından korunmada oldukça etkilidir.
Vakit darlığı, hijyenik sebepler gibi nedenlerle idrar tutma alışkanlık haline gelmemelidir. Bu durum vücutta toksin birikmesine yol açarak idrara yolu enfeksiyonlarına, böbrek taşlarına ve daha kötüsü böbrek yetmezliğine zemin hazırlanmasına sebep olabilir.
