Entübe Nedir? Hasta Ne Zaman Entübe Edilir?

Entübe Nedir?

Entübe kavramını anlayabilmek için öncelikle birkaç tanımın iyi bilinmesi gerekir.

Entübasyon: Bazı nedenlerden dolayı oluşan solunum yetersizliği halinde, kendi kendine nefes alamayan ve oksijeni hayati organlara iletilemeyen kişiye dışarıdan solunum desteği sağlamak için ağız yolu ile soluk borusuna bir tüp yerleştirme işlemidir.

Entübasyon Tüpü: Entübasyon için soluk borusuna yerleştirilen tüp.

Entübe Kişi veya Hasta: Entübasyon tüpünün soluk borusuna yerleştirildiği hastadır. Bu durumdakş hastaya entübe hasta veya hasta entübe denilir.

Entübasyon İşlemi Ne Zaman Yapılır?

Kişinin kendi kedine nefes alamadığı durumlarda yapılan entübasyon işlemi şu klinik durumlarda uygulanır:

• Genel anestezi ile yapılan ameliyatlarda verilen anestezi kişinin birçok kasını etkisiz hale getirir. Bunlardan biride nefes almaya yarayan diyaframdır. Bu yüzden hasta genel anestezi altındayken entübe edilir. Daha sonra operasyon bitince çıkarılır ve hasta kendi kendine solunuma devam eder. Ancak kalp ameliyatı gibi ciddi operasyonlarda hasta ameliyattan sonra bir süre daha entübe halde kalabilir.
• Covid-19, şiddetli zatürre, KOAH (Kronik obstürktif akciğer hastalığı) gibi hastalıklarda da solnum yetmezliği tablosunda
• Kalp atışının durması sonucu ani gelişen solunum yetmezliği (kardiyak arrest)
• Bazı nörolojik hastalıkların sonucunda beyindeki solunum merkezinin fonksiyonunu kaybetmesi
• Bilinç bulanıklığı olmasından kaynaklı ani solunum durması yapan hallerde
• Anafilaktik şok veya kanama sonucu solunumun yolunun korunması amacıyla

Entübasyon Nasıl Uygulanır?

Entübasyon işlemi kişinin soluk borusuna tüp konumlandırılması ile yapılır. Bu işlem öncesi hastaya anestezi verilir. Ya da hastanın farklı sebeplerden dolayı bilinci kendiliğinden kapalıdır. Bu haller kişinin hava yollarının gevşemesini sağlar. Hasta sırt üstü pozisyona getirilir. Daha sonra hastanın ağızından ucunda ışık olan bir tüp uzatılır, boğazdan soluk borusuna kadar uzatılır. Tüp gerekli yere geldiği zaman ucundaki balon şişirilerek sabit kalması sağlanır.

Bu aşamadan sonra entübasyonun doğruluğunu kontrol etmek için hastanın akciğerleri steteskop ile dinlenir. Ayrıca göğüs röntgeni de çekilir. İşlem doğru ise boru ağız bölgesine bantlanır. Eğer ağızda bir yara söz konusu ise bu gibi durumlarda antübasyon borusu burundan da geçirilebilir. İşlem çocuklarda da aynı şekilde yapılır. Sadece kullanılan aletlerin boyutları küçüktür. Çocuklar yapısal olarak daha hassas oldukları için uygulamanın daha dikkatli yapılmasında fayda vardır.

Entübasyonun Komplikasyonları Nelerdir?

Birçok girişimsel işlemde olduğu üzere hastanın entübe edilmesi de bazı komplikasyonları beraberinde getirebilir. Entünbasyon süresi uzadıkça bu riskli durumların oluşma ihtimali de artar. Entübe edilen hastanın yaşayabileceği riskler şu şekilde olabilir:

• Dil, ağız, diş ve gırtlakta yaralanma ve travma
• Kanama
• Soluk borusunda yaralanma
• Tüpün yanlış işlem sonucu soluk borusu yerine yemek borusuna konumlanması
• Seste kabalaşma
• Boğaz ağrısı
• Ventilatörden ayrılmada sorun çıkması
• Asprirasyondan dolayı akciğerde zatürre gelişmesi
• Uzun süren entübasyon sonucu dokuların zarar görmesi

Entübasyon uygulaması öncesi hasta veya hasta yakınları bu konular hakkında bilgilendirilir. Bu tür riskli durumlar için sağlık çalışanları gerekli önlemleri alsa da bazı küçük riskler her zaman oluşabilir. Ancak hayati bir işlem olmasından dolayı yapılması gereklidir.

Entübasyon Sırasında Beslenme Nasıl Olur?

Hasta birkaç saatlik bir operasyon için entübe edilecekse işlem sonrası normal yolla beslenmesine devam edebilir. Ancak enteübe edilen hastanın uzun süreler bu şekilde kalması gereken durumlarda hastanın beslenmesi gerekir. Bu hallerde beslenme ihtiyacı damar yolu ile veya mideye tüp yerleştirilmesi ile yapılır.

Damar yolu ile beslenmede hastanın ihtiyacı oranında protein, karbonhidrat gibi molekülleri içerden bir sıvı hazırlanır. Hastaya yavaş yavaş damar yolu ile verilir. Daha uzun süre bu şekilde olan hastalarda ise mideye tüp ilerletme yapılır. Besinler bu ince tüp içerisinden mideye doğru gönderilir. Mide tüpü normal beslenmeye daha çok benzer olduğu için uzun süreli entübelerde tercih edilebilir.