Hipertansiyon dünya üzerinde yaygın olarak görülen bir kalp damar rahatsızlığıdır. Ülkemizde de, her 3 kişiden biri yüksek tansiyon semptomlarına sahiptir. Gerekli tedaviler yapılmadığında ciddi hayati sorunlara neden olan bu kalp basınç probleminin belirtileri ve tedavi yöntemleri nelerdir? Sizler için yazdık.
Kalpten vücuda pompalanan kanın atar damarın duvarına uyguladığı basıncın kalp hastalıklarına sebep olabilecek düzeyde yüksek olduğu tıbbi duruma hipertansiyon ya da yüksek tansiyon denir.
Tansiyon yani damar duvarlarına uygulanan kan basıncı, kişinin kalbinin pompaladığı kan miktarı ile atardamarlar veya toplardamarlardaki kan akışına karşı meydana gelen direnç miktarına göre belirlenir. Kalp atarken ölçülen kan basıncı sistolik, kalp gevşediğinde ölçülen tansiyona ise diyastolik değer denir. Sistolik basınca küçük tansiyon, diyastolik basınca ise büyük tansiyon denir. Kalp damar rahatsızlığı olmayan ve 18 yaşın üstünde olan kişilerin ishtirahat halindeki sistolik değeri en fazla 120mmHg veya 12, diyastolik değer ise 80mmHg veya 8 olamlıdır. Bu tansiyon değeri 12/8 olarak okunur. Tansiyon yüksekliği olan kişilerde ise bu değer normalin üzerinde seyreder.
Tansiyon değeri 180/110mmHg’nin üzerinde olmadığı sürece kişide herhangi bir belirti olmayabilir. Fakat uzun süre yüksek seyrettiğinde çeşitli zararlar verebilir. Yaygın olarak görülen yüksek tansiyon belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
Tansiyon yüksekliği neden olur? Sorusunun iki temel cevabı genetik ve çevresel faktörlerdir. Birinci derece yakınlarda hipertansiyon olan kişilerde tansiyon yüksekliği olma olasılığı çok daha fazladır. En sık görülen yüksek tansiyon nedenleri ise şu şekilde sıralanabilir:
Doktor, hipertansiyon şikayetiyle giden hastanın öncelikle tansiyonunu ölçer. Bu cihaz tansiyon değerinin mmHg yani milimetre civa değerini verir. Bu ölçümün ilk ve daha yüksek olan değeri kalp attığındaki basıncı gösteren sistolik değeri ölçer. Daha düşük olan ikinci sayı değeri ise, nabız atışları arasındaki kalbin dinlendiği basınç değeri olan diyastolik değeri verir.
18 yaş üstü kişilerde tansiyon ölçümü 4 ana kategoriye ayrılabilir:
Normal Tansiyon: 120/80 mmHg altındaki değerlerdir.
Öncül Hipertansiyon veya Öncül Yüksek Tansiyon: 120-129/80-89 mmHg ve üzeri değerlerdir. Bu durumda bir tedavi yapılmazsa tansiyon kötüleşme eğilimindedir.
1.Evre Hipertansiyon: 130-139/80-89 mmHg arasındaki değerlerdir.
2.Evre Hipertasniyon: 140/90 mmHg arasındaki değerlerdir.
Normal şartlarda bireyin tansiyonu okunurken her iki değerde önemlidir. Fakat 50 yaş üstü kişilerde sistolik değer daha fazla önem taşır. Doktor hipertansiyon tanısını koymadan önce hastaya en az 2 veya 3 kere tansiyon ölçümü yapar. Doktor bunun yanı sıra kişinin evde kendi tansiyonunu da ölçümlemesini ister. Bunun yanında ambalatuvar kan basıncı izleme ismindeki 24 saatlik bir testte önerilebilir. Bu testin yapıldığı cihaz, 24 saat boyunca kişinin tansiyonunu düzenli aralıklarla ölçer ve tansiyonun gece-gündüz değerlerinin değişiminin ölçümünü sağlar. Bu değerlerin sonucunda doktor hastanın fiziki muayenesini yaparak kan, idrar, kolestrol ve elektrokardiyogram testi yapmasını isteyebilir.
Yüksek tansiyon hastalarının tedavilerinde ilk adım olarak yaşam tarzı değişikliği uygulanır. Bu değişikler şu şekilde olabilir:
Bu değişikliklere rağmen kişinin tansiyonu düşmüyorsa ilaç tedavisi başlanır. Kronik bir hastalık olan hipertansiyon düzenli kontrol edilmesi gereken bir rahatsızlıktır. Tedavide başarılı olunması için hastanın ilaçlarını düzenli alması ve doktor kontrollerine periyodik bir şekilde gitmesi gerekir.
Yüksek tansiyonu olan hastalar için evde tansiyon düşürücü bazı uygulamalar yapılabilir. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:
Dilerseniz bu konu ile ilgili videomuzu izleyebilirsiniz.
