İlk Yardımın Temel Uygulamaları Nelerdir?

İlk Yardım Nedir?

Herhangi bir kaza veya sağlık problemi sonrasında olay yerine sağlık görevlileri gelene kadar, kaza geçiren kişilere mevcut araç gereçle yapılan hayat kurtarıcı veya durumlarının kötüye gitmesini engelleyici acil müdahalelere ilk yardım denir.

Bu bilinçli müdahaleleri belirli bir eğitim sonunda ilk yardım sertifikası alarak yapan kişiye ise ilk yardımcı denir. Bu yüzden herhangi bir yanlış eylem yapmamak için kaza geçiren kişilere yapılan müdahaleleri ilk yardımcı olan kişilerin yapması oldukça önemlidir.

İlk Yardımın Öncelikli Amaçları Nelerdir?

Olay yerinde acil bir şekilde yapılan önemli uygulamalar olan ilk yardımın öncelikli amaçları bulunur. İlk yardım yaparken öne çıkan 3 ana öncelik şu şekildedir:

• Kaza geçiren kişi ya da kişilerin yaşamsal fonksiyonlarını sürdürmelerinin sağlanması
• Hasta veya yaralı kişinin durumunun kötüleşmesinin engellenmesi
• Kişilerde bulunan hastalık veya yaralanmaların iyileştirilmesinin kolaylaştırılmasıdır.

Bu öncelikler sağlandığı takdirde gelen sağlık ekiplerinin olaya daha hakim ve emin bir şekilde müdahale etmesi sağlanır.

İlk Yardımın Temel Uygulamaları Nelerdir?

İlk yardımın temel uygulamaları; koruma, bildirme ve kurtarma (KBK) olarak mevcuttur.

Koruma: Kaza sırasında mevcut durumun daha da ağırlaşmaması için güvenli bir çevre oluşturulmasıdır. Şayet bir kaza mahali varsa yapılması gerekenler şu şekildedir:

• Kazaya karışan araç mümkünse başka bir alana alınarak kontağı kapatılmalıdır.
• Olay yeri herkesin görebileceği bir biçimde işaretlenmelidir.
• Olayla alakası olmayan kişiler alandan uzaklaştırılmalıdır.
• Herhangi bir patlama durumuna karşı sigara içilmesi engellenmelidir.
• Gaz kaçağı varsa zehirlenme ihtimaline karşı tedbirler alınmalıdır.
• Parlama veya kıvılcım oluşturabilecek ışıklandırma ve benzeri araçlar kullandırılmamalıdır.
• Hasta veya yaralılar yerlerinden oynatılmamalıdır ve hayatta olup olmadıklarına bakılmalıdır.
• Kanamalı hastalara bulaşıcı hastalık riskine karşı eldivenle müdahale edilmelidir.

Bildirme: Çok hızlı bir şekilde 112 sağlık ekiplerine haber verilmelidir. 112’ye bilgilendirme detaylı bir şekilde yapılmalıdır.

• Kimin aradığı, olay yeri adres bilgisi
• Olayın tanımı
• Olayda bulunan hasta veya yaralı sayısı
• Kaza geçirenlerin ne durumda olduğu
• Öncesinde ne tür yardım aldıkları anlatılmalıdır.

Kurtarma: Olay mahalinde bulunan hasta veya yaralı kişilere hızlı fakat sakin bir biçimde müdahale yapılmalıdır. İlk yardım biliniyorsa hastanın durum değerlendirmesi yapılarak uygulanmalıdır. Eğer ilk yardım bilen biri yoksa hasta yerinden kımıldatılmadan herhangi bir uygulama yapılmamalıdır.

İlk Yardımcının Yapması Gereken Müdahaleler

• Hasta veya yaralının durum değerlendirmesinin yapılması
• Hasta veya yaralı kişiyi sakinleştirerek korku ve kaygılarının giderilmesi
• Hasta veya yaralıya müdahale ederken yardımcı olabilecek kişilerin organize edilmesi
• Hasta veya yaralının durumunun ağır seyretmesini önlemek için gerekli uygulamaların yapılması
• Kişide varsa kanama, kırık veya çıkık olay yerinde gerekli müdahalelerin yapılması
• Yaralı kişinin yarasını görmesinin engellenmesi
• Hasta veya yaralıyı hareket ettirmeden uygulama yapılması
• Kaza geçiren kişinin gerekli ise doğru yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevkinin sağlanmasıdır.

İlk Yardımcının Özellikleri Nelerdir?

Olay yerinde veya acil bir sağlık sorununda ortamdaki telaşlı ve kaygılı olurlar. Bu yüzden böyle bir ortamda ilk yardımcı sakin ve kararlı bir şekilde olaya doğru müdahale etmelidir. Bunun için ilkyardım yapan kişide bulunması gereken özellikler şu şekilde sıralanabilir:

• İnsan vücuduna ait temel bilgilere sahip olmalıdır.
• Öncelikle kendi güvenliğini sağlamalıdır.
• Patik, sakin ve özgüveni yerinde olmalıdır.
• Elinde olan araç ve gereci çok iyi kullanmalıdır.
• İyi bir iletişim becerisine sahip olmalıdır.

İlk yardımcının doğru yaptığı her hamle kaza geçiren veya hasta kişinin yaşama tutunmasına büyük oranda katkı sağlar. Bu yüzden bireyler öncelikle yakınlarının güvenliği ve vatandaş olmanın bir gereği olarak temel ilkyardım bilgisine sahip olmalıdırlar.