Ülkemizde her 4 bireyden birinde rastlanan karaciğer yağlanması, dikkat edilmediği takdirde karaciğer yetmezliğiyle sonuçlanabilen ciddi bir hastalıktır. Buna karşın kişiler alkolsüz yaşam, spor ve sağlıklı beslenme gibi önlemler ile iyileşmelerine büyük oranda katkı sağlayabilirler. Karaciğer yağlanması neden olur? Kimlerde görülür? Yazımıza göz atalım.
Karaciğer hücrelerinde normalden fazla yağ birikmesine hepatik steatoz diğer adıyla karaciğer yağlanması denir. Karaciğerde biriken yağların oranı arttıkça, riski yüksek olan çeşitli hastalıkları da beraberinde getirir. Aşırı yağlanma sonucu karaciğer iltihaplanmaları ile organ işlevlerinde bozulmalar oluşur. Bireylerde görülen ileri derece karaciğer yağlanması ise karaciğer yetmezliğine yol açabilir.
Normal ve sağlıklı bir karaciğerde az miktarda bir yağ bulunur ve aşırı bir yağ depolanması olmaz. Fakat bazı sebeplerden dolayı vücut aşırı yağ ürettiğinde ve ürettiği bu yağı metabolizması ile yakamadığında hücrelerde yağlanma meydana gelir. Karaciğer yağlanması başlıca sebepleri şu şekilde sıralanabilir:
Genellikle karaciğer yağlanmasının erken döneminde kişide herhangi bir belirti görülmez. Hatta hastanın günlük hayatında sorun yaşamasına dahi sebep olmaz. Fakat hastalığın ileri safhalarında karnın sağ üst bölesinde ağrı, basınç ve doluluk hissi oluşabilir. Bu his genişleyen karaciğerin çevresinde bulunan doku ve organlara yaptığı baskıdan kaynaklanır. Bunun yanı sıra görülebilen belirtileri ise şu şekildedir:
Karaciğer yağlanmasına bağlı gelişebilen karaciğer hastalığında, ciltte bazı belirtiler meydana gelebilir. Daha ağır seyreden bir karaciğer hastalığı olan sirozda da ise şu belirtiler;
Karaciğer Yağlanması Ciltte Belirtileri
Ciltte görülen belirtiler ise şunlardır:
Muayenede hekim tarafından öncelikle, kişide bir karaciğer hastalığı olup olmadığı, alkol kullanımı ve varsa diğer başka hastalıkları ile ilgili bilgi toplanır. Ayrıca bireyde aniden ortaya çıkan iştah kaybı, kilo verme ve halsizlik gibi belirtiler bulunuyorsa bunlar da doktora iletilmelidir.
Doktor fiziki muayenede karaciğer iltihaplanması olasılığına karşı, hastanın karnına bastırarak karaciğerde bir büyüme olup olmadığını kontrol eder. Fakat iltihaplanma büyüme olmadan da gelişebilir. Bu yüzden hekim ALT ve AST testleri ile karaciğerdeki enzimleri kontrol edebilir. Bu test sonuçları, özellikle obezite ve tip1 diyabet hastalarında karaciğer enzimlerinin kanda en yüksek seviyede olmasından dolayı ön tanı için önemli bir veridir. Hastanın kronik karaciğer yağlanması alkol kullanımı kaynaklı değilse, muhtemel tablo basit bir yağlanmadır. Ayrıca hekim tarafından istenen kan testlerinde hepatit B ve C hastalıkları da aranabilir.
Bu ön araştırmaların ışığında karaciğer yağlanmasının kesin tanısı için istenebilen diğer testler;
Hastalık tanısı konulduktan sonra hastalığın evresine göre acilen bir tedavi planlaması yapılır.
Karaciğer ile ilgili rahatsızlıklara iç hastalıkları bölümü bakmaktadır. Dilerseniz Bulut Klinik üzerinden online randevu veya yüz yüze randevu alabilirsiniz.
Sağlıklı ve düzenli bir beslenme biçimi karaciğer hastalıkları için önemlidir. Karaciğer yağlanması olan kişiler ise yedikleri bazı besinlere dikkat etmelidirler. Uzak durulması gereken besinleri şu şekilde sıralayabiliriz:
Karaciğer yağlanmasının tedavisi için tamamlanmamış birçok araştırma ve üstünde çalışılan ilaç çalışmaları mevcut ve yakın gelecekte bunların kullanılması muhtemeldir. Fakat şuan için karaciğer yağlanması ilaç tedavisi için net bir bulgu yoktur.
Ancak hastaların yaşam düzenlerinde yapacakları bazı değişiklikler ile hastalığı düzeltme imkanları olabilir. Bu öneriler karaciğer yağlanmasının tipine göre doktor tarafından belirlenir. Hasta aşırı kiloluysa yapılacak değişiklerin başında diyet ve egzersiz yer alır.
Karaciğer yağlanması için diyet içeriğindeki besinler, trans yağların olmadığı, aşırı kalori içermeyen sağlıklı besinler olmalıdır. Egzersiz için de günde 30-45 dakika arası tempolu yürüyüş veya kardiyo yapılması önerilir.
Bu temel tedavi önlemlerinin yanı sıra, bazı hastalarda insülin direnci bulunabilir. Bu durum şeker hastalığına ve karaciğer yağlanmasına sebep olabilir. Böyle bir tabloda hekim önlemlerin yanında insülin direncini azaltan ilaç tedavileri de verebilir.
Dilerseniz bu konu ile ilgili videomuzu izleyebilirsiniz.
