Toplumda en sık gözlemlenen şikayetlerden biri mide yanmasıdır. En yaygın belirtisi ise, göğsün üst bölgesinde yanma ve ağrı hissi oluşturmasıdır. Uzanma ve eğilme gibi hareketlerle şikayet artar. Ağızda acı ve asidik bir tat hissedilmesine de neden olur. Genellikle altta yatan bir hastalıktan kaynaklanan bu rahatsızlık kişilerin hayat kalitesini düşüren bir durumdur. Bu yazımızda, 'Mide yanması nasıl engellenir?' sorusuna yanıt aradık.
Mide yanması diğer adıyla mide ekşimesi, kişinin göğüs kısmındaki kemiğin arkasında bulunan yemek borusunda yanma hissi oluşmasıdır. Bu şikayet genellikle yemek yedikten sonra, kişi eğildiğinde veya uzanır pozisyondayken daha da şiddetlenir. Yanı sıra ağız içinde asidik ve acı bir tat oluşur.
Ağız ile mide arasında bir köprü görevi üstelenen yemek borusu, yiyecekleri mideye itmekle görevlidir. Besinlerin mideye girdikten sonra geri kaçmasını önlemek için de yemek borusu ile midenin birleştiği yerde bulunan özel kasa ise alt özofagus sfinkteri denir. Midede yemek asitlerinden korunmak iç çeperinde özel koruyucu hücreler vardır. Ancak yemek borusunda bu hücrelerden bulunmaz. Yemek asitleri veya mide sıvıları bu bölgeye akarsa bu korunmasız olan mide borusunda hasara neden olur ve buda mide yanmasına dönüşür. Çoğu mide yanması rahatsızlığı geçici olsa da bazıları kronikleşen tablolara dönüşebilir.
Mide yanmasının ana nedenlerinden biri gasroözofageal reflü hastalığıdır. Bu hastalık kısa tanımıyla mide asidinin yemek borusu yolu ile yukarı doğru kaçak yapmasıdır. Bu asit kaçağının nedeni ise, yemek borusunun alt ucunda bulunan kapağın gevşemesidir.
Özofagus sfinkteri denen kapağın gevşemesinin sebepleri;
Bunların haricinde oluşan mide yanması nedenleri ise şu şekilde sıralanabilir:
Genellikle yemek yedikten sonra oluşan mide yanması belirtileri şu şekilde olabilir:
Gebelikte mide yanması oluşumu kadınların ortalama % 50-80’ini etkiyen bir durumdur. Genellikle ikinci trimester (14.-26. hafta ) döneminde ortaya çıkarak, şiddet ve sıklık olarak artarak devam edebilir. Kesin nedenleri henüz kanıtlanmamış olsa da muhtemel nedenleri genellikle şu şekildedir:
Mide yanması bir hastalıktan dolayı kaynaklandığı için öncelikle hastalığın teşhis edilmesi gerekir. Bu yüzden hekim hastanın detaylı tıbbi öyküsünü dinleyerek fiziki bir muayene yapar. Gerek görürse doktorun isteyebileceği testler ise şu şekildedir:
Endoskopi: Ucunda kamera buluna esnek bir tüp ağız yolu ile mideye uzatılır ve midenin içinde yara olup olmadığına bakılır. Gerek duyulduğunda buradan küçük bir doku alınarak labaratuvarda incelenmesi istenebilir.
ph-Meri: Bu testte yemek borusunda bulunan mide asidi miktarı incelenir.
Motilite Testi: yemek borusundan mideye doğru uzatılan esnek tüp ile boruda oluşan hareketler incelenir.
Mide ekşimesi tedavisi için ilk adım altta yatan hastalığın tedavi edilmesidir. Örn; H.pylori bakterisinin neden olduğu bir tablo varsa, doktor bu enfeksiyonu tedavi etmek içi antibiyotik verir. Ya da sadece şiddeti hafif bir gastrit gözlemleniyorsa diyet ve yanı sıra ilaç tedavisi ile bir düzelme sağlanabilir.
Mide yanması ilacı olarak;
İlaç tedavisiyle geçmeyen özafagus reflüsü için de cerrahi yöntemler uygulanabilir. Bu operasyonda, alt yemek borusu kapağının yerini alabilecek bir fizyolojik kapak geliştirilir.
Mide yanması için hangi bölüme gidilir? Belirtilerin görüldüğü durumlarda ve yanmanın devam etmesi durumunda doktora başvurulmalıdır. Mide yanması için iç hastalıkları bölümüne gidilir. Doktorun gerek gördüğü durumlarda gastroenterolojiye yönlendirilebilir.
Yaşam düzeninde yapılabilecek bazı değişiklikler mide yanmasının önlenmesini sağlayabilir. Bunlardan bazılarını şu şekilde sayabiliriz:
Mide Yanmasında Süt İyi Gelir Mi?
Sütte asit bulunmasına rağmen mide yanmalarında içilmektedir. İçerisindeki asitten dolayı geçici olarak rahatlık sağlamaktadır. Fakat ülser, laktoz toleransı, süte hassasiyeti olan kişilerin tüketilmemesi önerilmektedir. Ülser belirtilerini daha da ağırlaştırabilmektedir.
Sütün birçok yararı bulunmaktadır fakat mide ağrısını dindirmemektedir. Özellikle ülser hastalarında ülseri arttırabilmektedir.
Evde uygulanabilen birkaç doğal yöntemle mide yanması belirtileri hafifletilebilir:
Bunların yanı sıra badem ve fındığın iyi çiğnenip yenmesi ve papatya çayı içilmesi de mideyi rahatlatan besinler arasında bulunur.
Dilerseniz bu konu ile ilgili videomuzu da izleyebilirsiniz.
Vücutta birçok değişikliğin yaşandığı bu dönemde hormon seviyesi yükselir. Bu durum hamilelikte farklı problemlerle karşılaşılmasına neden olur. Mide yanması bu problemlerden birisidir. Hamilelik sürecinin başında görülmeye başlarında görülmektedir.
Genellikle gebeliğin ilk 3 ayında mide yanması başlar. Hamilelik süresince görülebilmektedir. İlk üç ay içerisinde hem hormanal değişikliklerin yaşanması hem de bebek büyüyüp, gelişmeye başlamaktadır. Rahmin büyümesine bağlı olarak midedeki basınç artmaktadır. Buna bağlı olarak yanma görülür.
Birkaç dakika sürebileceği gibi birkaç saatte sürebilmektedir. Genellikle yemeklerden sonra görülmektedir. Hormanal sebeplere bağlı olarak midenin öğütmede yavaşlaması, bebeğin büyüp baskı yapmasıyla oluşmaktadır. Hamilelik sürecinin sonlarına doğru azalmaya başlar.
Bu süreçte doktor kontrolleri ihmal edilmemelidir. Hamile kişinin beslenmesine dikkat etmesi önemlidir.
