Müzik Terapisi Nedir? Nasıl Uygulanır?

Müzik Terapisi Nedir?

Müzik terapisi, fiziksel, psikolojik, sosyal ve zihinsel açıdan insanların ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla müziği ve müzik aktivitelerini kullanan bir uzmanlık dalıdır. Müzik terapisinde ritim, melodi ve armoni gibi müzik doneleri tedavi amaçlı kullanılır. Bu yöntem ile müzik, bireyleri yalnızca ruhsal açıdan değil, aynı zamanda akıl ve vücut sağlığı açısından da etkili bir şekilde tedavi edebilir.

Birçok Avrupa ülkesi ve Amerika’da uygulanan müzikle tedavi uygulaması, ülkemizde de birçok merkezde yapılmaktadır. Nöroloji, kardiyoloji, onkoloji, psikiyatri gibi klinik alanlarda ve özel ihtiyacı bulunan kişilerin tedavisi için tamamlayıcı bir uygulama olarak kullanılabilir. Tedavi ile yetişkinlerin yanı sıra çocuklarda da oldukça başarılı sonuçlar elde edilmiştir.

Müzik Terapisi Nasıl Uygulanır?

Müzik terapisi katılım şekline göre iki ana teknikte uygulanır. Bunlar;

• Pasif müzik terapi: Pasif terapide kişiye müzik dinletilir ve bu uygulama ile örneğin; anksiyete gibi sorunların azaltılması amaçlanır. Bu türde kişiye dinletilecek müziğin seçiminde terapiye katılacak kişinin sorunları, gereksinimleri, fiziksel, sosyal, psikolojik durumu, geçmiş müzik beğenileri gibi unsurlar analiz edilir.
• Aktif müzik terapi: Aktif terapide ise katılımcının kendisinin müzik yapması istenir. Bu anlamda kişiyle birlikte gerçekleştirilen bir süreçtir. Örneğin; şarkı söylemek veya enstürman çalmak gibi. Bu sayede bilişsel ve motor kabiliyetinde tedavi sağlanabilir.

Müzik terapi seansları ise 5 aşamayı kapsar:

• Nefes Terapi (Doğru Nefes Alma): Nefes terapisinde doğru nefes alma eğitimi verilir. Doğru nefes almayı bilen bir birey öfke kontrolünü diğer kişilere göre daha başarılı bir biöimde yapabilir. Ayrıca gebelik ve normal doğum sürecinin daha kolay geçirilmesinde de nefes kontrolü oldukça önemlidir.
• Digital ve Canlı Enstrüman uygulamaları: Dijital ve canlı enstrüman terapisinde danışanlar gerektiğinde enstrüman çalarak, gerektiğinde müzeik dinleyerek sosyalleşirler. Bu sayede öz güvenleri ve farkındalıkları artar.
• Ses Masajı: Ses masajında, vücudun rahatlaması, kasların doğru kullanımı sağlanması amaçlanır.
• Vibrasyon (Titreşim Terapi): Vibrasyon yani titreşim terapi tekniğinde bireyin ağrılarından kurtulması öngörülür.
• Sound Terapi: Sound terapide sesin ve ses tellerinin doğru ve etkili kullanımı sağlanır.

Yukarıdaki aşamalar birbirinden ayrı gibi görünse de bir bütünlük içerir. Terapiler ile insan vücudu ve ruhu üzerinde olumsuz etkiye sebep olan, iletişimini zedeleyen, bağışıklık sistemini zayıflatan tüm etkilerin hafifletilmesi ve hastalıkların fizyolojik ve ruhsal anlamda neden olduğu harabiyetin azaltılması hedeflenir.

Müzik Terapisinde Kullanılan Müzikler Nasıl Olmalıdır?

Terapide kullanılması gereken genellikle müzik basit, saf ve otantik olmalıdır. Terapi için seçilen müzik türü Orta Asya Müziği gibi (Pentatonik) saf, tek sesli ve her milletin saf, özgün, sade özellikteki otantik müzikleri kullanılmalıdır. Bilhassa kültürümüzdeki Türk mûsikîsi sazları ile yapılan terapilerde (re-bab, ud, ney, kudüm, tambura vb.) çok başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Bu anlamda tasavvuf müziği müzik terapide oldukça yararlıdır.

Müzik Terapi Uygulamaları Hangi Alanlarda Kullanılabilir?

Müzik ile terapi şu alanlar tamamlayıcı bir yöntem olarak kullanılabilir:

• Nöroloji
• Kardiyoloji
• Onkoloji
• Psikiyatri

Yanı sıra, özel gereksinimi olan kişiler ve alkol ve madde bağımlılığı olan bireylerin tedavisi için de müzik terapi önemli bir yere sahiptir.

Müzik Tarapisi Yapma Yetkisine Kimler Sahiptir?

Ülkemizde müzik terapisti olabilecek kişiler, Sağlık Bakanlığı Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Daire Başkanlığı tarafından belirlenen eğitimleri tamamlamış;

• Doktorlar,
• Sağlık çalışanları,
• Müzisyenler,
• Müzik eğitmenleri ve bu alanda araştırma yapan akademisyenler olarak belirlenmiştir.

Eğitimler 205 saat sürer ve teorik eğitimin yanı sıra simülasyonlar ile terapist-danışan ilişkisi ile ilgili pratik uygulamalar ve ses aktivitelerini içerir.

Müziğin Faydaları Nelerdir?

• Müzik dinlemek, kişide estetik duygusunu ve ritim sezgisini uyarır ve geliştirir.
• Müzikle kişinin yaşama heyecanını artırır.
• Müzik bireyi dinlendirir, canlandırır, sakinleştirir ve insani yönünü zenginleştirir.
• Müzik dinleyen bir kişi toplum içinde daha mutlu daha uyumludur.
• Müzik dinlerken merkezi sinir sistemi ve beyin kabuğunda yer alan düşünme, öğrenme, konuşma, beden kontrolü ile ilgili merkezler gelişir.
• Dinlenen bir müziğin tarzına bağlı olarak, stres hormonlarını arttırma ve azaltma etkileri bulunur.
• Müzik depresyondaki kişilerde beyni rahatlatıcı ve hormonal düzensizlikleri hafifletici etki sağalar.
• Müziğin kanın akışını dahi hızlandıracak etkisi vardır.