Norovirüs Nedir?
Norovirüs, hem yetişkinlerde hem de çocuklarda şiddetli kusma ve ishale sebep olan virüs grubudur. Caliciviridae virüs ailesine bağlıdır. Bu virüsler gastroenterit denilen mide ya da bağırsakların iltihaplanmasına neden olur. Özellikle yaz aylarında görülen bu enfeksiyon, genellikle okul kaynaklıdır. Bu yüzden ilk olarak çocuğa sonrasında ise diğer aile üyelerine bulaşır.
Norovirüsler devamlı olarak genetik değişikliğe uğradıkları için değişik birçok ortamda yaşayabilirler. Bu yüzden insanların hayatlarında bir kereden fazla norovirüs enfeksiyonu oldukları kabul edilir.
Norovirüs Nasıl Bulaşır?
Norovirüs, kontamine (virüs bulaşmış) besinler başta olmak üzere birçok farklı yolla bulaşabilir. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:
- Kontamine sular yoluyla
- Kontamine bir yüzey ya da nesne ile temas sonrası ağzınıza dokunulması
- Norovirüs enfeksiyonu olan kişi ile yakın temasta bulunulması
Virüs ısı ve klora dirrençli bir yapıda olduğu için su ve besinler yoluyla kolaylıkla bulaşabilir. Ayrıca dondurulmaya da dayanıklı olan norovirüs yaygın olarak dondurulmuş gıdalardan da kaynaklanabilir. Hastalığın kuluçka süresi ise 12-48 saattir.
Norovirüs Enfeksiyonu için Risk Faktörleri Nelerdir?
Norovirüs enfeksiyonunun gelişmesinde birçok risk faktörü vardır. Bu etkenlerin bazıları şu şekilde sırlanabilir:
- Zayıf bir bağışıklık sistemine sahip olmak
- Enfekte bir kişinin dokunduğu zemine veya gıdaya temas etmek
- Bakım evleri, anaokulu ya da çocuk bakım merkezlerinde olmak
- Oteller, yolcu gemileri ya da kalabalık ortamlarda konaklamak
- Norovirüs enfeksiyonu olan kişi ile yakın temasta bulunmak
Norovirüs Belirtileri Nelerdir?
Hastalık, virüse maruz kalınmasından 12-48 saat sonra görülen ishal, mide ağrısı ve kusma ile kendini belli eder. Bu durum 1-3 gün arası devam eder. Hastaların çoğu tedaviye ihtiyaç olmadan iyileşir. Norovirüsün semptomları aniden başlayabilir. Norovirüs enfeksiyonunda yaygın belirtilerin bazıları şu şekilde sıralanabilir:
- Mide bulantısı
- Kusma
- İshal
- Kas ağrısı
- Yorgunluk
- Mide ağrısı ya da krampları
- Baş ağrısı
Bazı hastalar hiçbir belirti göstermeyebilir. Fakat enfeksiyon bulaşıcıdır ve enfekte kişiler, virüsü diğer kişilere bulaştırabilirler.
Norovirüs Tanısı Nasıl Konur?
Hastalığın teşhisi için hastanın detaylı anamnez bilgisi alınır ve semptomların değerlendirilir. Ayrıca virüs dışkı örneğinin test edilmesiyle de teşhis edilir fakat, çoğu zaman bu teste gerek kalmaz.
Norovirüs Enfeksiyonu Tedavisi Nedir?
Norovirüs için spesifik bir tedavi yoktur. Fakat dehidrasyonu önlemek ve semptomları kontrol altına alabilmek tedavinin ana amacıdır. Tedavide şunlar önerilebilir:
- Bol sıvı tüketmek
- Bol bol dinlenmek
- Hafif yiyecekler yemek
Yeterince sıvı alamayan, kişilerin ihtiyacı olan sıvıyı sağlık merkezlerinde intravenöz (damar içi) olarak alması gerekebilir.
Norovirüs Enfeksiyonu Nasıl Önlenir?
Bulaşıcı olan bu enfeksiyonu önlemek için şunlar önerilebilir:
- Özellikle tuvalet kullanımından sonra ve yemek hazırlanırken el temizliğine çok dikkat edilmelidir ve eller sıkça yıkanmalıdır.
- Su ve besinlerin kontamine olmasını engelleyen önlemler alınmalıdır.
- Yiyecekler bol su ile yıkanmalıdır.
- Deniz ürünleri çok iyi pişirilmelidir.
- Enfekte kişi hastanede yatıyorsa, hasta ile temas eden sağlık personeli koruyucu kıyafet ve eldiven giymeli ve el yıkaması yapmalıdır. Hastanın bulunduğu ortam temizlenmelidir.
