Omuz eklemleri, en sık kullanılan eklemler arasında yer alır. Bu eklemler bazı nedenlerden dolayı hasar aldığında ise kişide hareket kabiliyetini oldukça düşüren bir durum meydana gelir. Hatta bazen bazı omuz eklemi hasarları tedavi edilemez bir hal alabilir. İşte omuz protezi cerrahisi, gelişen yöntemleriyle bu raddeye gelen hastalıklara çözüm sunuyor. Burada önemli olan soru, omuz protezine ne zaman ihtiyaç duyulduğudur.
Omuz protezi, diz ve kalça ekleminde olduğu gibi hasarlanmış eklemin yerine ameliyat ile konulan metalli seramik veya plastik materyallerdir. Çok uzun yıllardır kullanılan bir yöntem olmasına rağmen diz ve kalça sorunları kadar fazla bir popülasyona hizmet etmediği için sınırlı sayıda yapılır. Omuz protezi, farklı travmalar ve ağrılı seyreden omuz rahatsızlıklarında uygulanır. Geçmiş yıllarda çözüme kavuşturulamayan birçok omuz eklem hasarına, günümüzde gelişen teknoloji ürünü protezlerle çözüm bulunuyor. Omuz protezi ameliyatı, omuz eklemini oluşturan yuvarlak yapıdaki baş kısmın (humerus başı) ve karşısındaki onunla eklemleşen yuvanın (glenoid) çıkarılarak tıraşlanıp protezler ile desteklenmesi ile yapılır.
Omuz ekleminde geçmeyen ağrılar ve hareket kabiliyeti kısıtlanması yaşayan kişilerde bu durumların tıbbi tedavi ve kişisel önlemlerle geçmediği durumlarda omuz protezi uygulanabilir. Omuz protezi gerektiren hastalıklar şu şekilde sıralanabilir.
Cerrahi işlemlerde, omuz bölgesinde oluşan hastalığa göre farklı omuz protezleri yerleştirilir. Omuz çeşitleri şu şekilde sıralanabilir:
Total Omuz Protezi: Dünyada en sık uygulanan protez çeşididir. Kireçlenme veya romatizmal hastalıklardan dolayı tahribata uğramış ekleme yapılan bir cerrahi işlemdir. Omuz başı ve yuvasının düzeltilerek protezlerle değiştirilmesi yapılır. Bu işlemin başarılı sonuç vermesi için rotator manşet kaslarının sağlam olması gerekir.
Parsiyel Omuz Protezi: Bu operasyonda ise eklemin sadece humerus başına işlem yapılarak protez ile değiştirilir. Parsiyel operasyon; humerus başının kireçlenmesinde, kanlanma sorunlarında ve kırıklarında yapılır. Bu protez uygulaması için de sağlam ve fonksiyonel rotator manşet kaslarına ihtiyaç vardır.
Ters (Reverse) Omuz Protezi: Son 10 yıldır ters omuz adı verilen ve biyomekanik temelde kullanılan bu operasyon protez cerrahisinde kullanılıyor. Mantık olarak total protez cerrahisindeki gibi hem omuz başına hem de yuvasına protez konulur. Fakat reverse protezde farklı olarak protezler ters bölgelere yerleştirilir. İleri yaştaki hastalarda, tedavi edilemeyen çoklu omuz eklemi kırıklarında ve diğer protezlerle tedavi edilemeyen omuz hastalıklarında sıkça tercih edilir. Reverse omuz protezi hastalara hızlı bir süreçte omuz hareketlerini yeniden kazanma fırsatı sunar.
Her cerrahi işlemde olduğu gibi olasılığı düşük olsa bile omuz protezi ameliyatlarında da bazı komplikasyonlar görülebilir.
Enfeksiyon Riski: Herhangi bir ameliyat sonrası görülebilen yaygın bir komplikasyondur. Bu ameliyatlarda enfeksiyon eklemde veya protez etrafında görülebilir. Enfeksiyon küçükse antibiyotikle tedavi edilebilir. Büyük bir sorun teşkil ederse ameliyatla veya protezin alınmasıyla düzeltilebilir.
Protezden Kaynaklı Sorunlar: Protez teknolojisi hızla gelişim kaydetse dahi bazı mekanik sorunlar yaşanabilir. Bu gibi durumlarda protezde aşınma, gevşeme veya çıkma olabilir. Bundan dolayı da ek bir cerrahi işlem yapılabilir.
Omuz protezi ameliyatı sonrası hastanede ortalama 2-4 gün arası kalındıktan sonra taburcu olunur. Bu süreçten sonra hastanın iyileşme süresince dikkat etmesi gereken hususlar şu şekildedir:
Uygun tekniklerle doğru bir şekilde yerleştirilmiş omuz protezleri en az 20 yıl sorunsuz kullanım sağlayabilir. Geçmeyen bir omuz hastalığı şikayeti yaşayan kişilerin daha kaliteli bir yaşam standardı sağlamaları için mutlaka bir ortopedi ve travmatoloji uzmanına muayene olması gereklidir.
Dilerseniz bu konu ile ilgili videomuzu izleyebilirsiniz.
