Unutkanlık hastalığı yalnızca ileri yaştaki bireylerde değil genç kişilerde de görülebilir. Genellikle günümüz dünyasının yoğun stresli hayatı birçok farklı rahatsızlığa sebep oluyor. Bu durum ise psikolojik ve ruhsal problemlerle birlikte çoğunlukla unutkanlık hastalığına yol açıyor. Unutkanlık hastalığının psikolojik ve fizyolojik birçok farklı nedeni mevcuttur. Peki, unutkanlık hastalığı neden olur? Nasıl tedavi edilir? Detaylar yazımızda.
Toplumda unutkanlık hastalığı sadece yaşlılarda görülüyor gibi bir düşünce olsa da, her yaştan kişide değişik sebeplerden dolayı unutkanlık hastalığı olabilir. Genç kişilerde de unutkanlık hastalığı yaşama olasılığı bulunur. Bazı hallerde unutkanlık normaldir ve günlük olaylara bağlanabilir. Fakat vitamin eksiklikleri ya da hormon yetersizlikleri neticesinde unutkanlık hastalığı meydana gelebilir. Ayrıca ileri yaşlarda nöropsikiyatrik hastalıklar olan alzheimer ve demans da görülebilir. Bu hastalıklarda unutkanlık ve ağır depresyon semptomları en belirgin şikayetlerdir. Demans ve alzheimer yaşayan kişilerin yaşamlarına devam etmeleri oldukça zorludur. Bu yüzden çevresindekiler ve aile bireyleri hastaların hayatlarında yardımcı rol oynarlar.
Unutkanlık hastalığını anlayabilmek için hafıza kavramını da tam olarak bilmek gerekir. Hafıza kısa süreli ve uzun süreli bellek olarak ikiye ayrılır. Kısa süreli bellekte yer alan bilgiler çok kısa bir zamanda bu alanda kalır ve uzun süreli belleğe alınmazsa unutulur. Kısa bellekteki bilgiler tekrar ve kodlama ile uzun süreli belleğe alınamıyorsa bu unutkanlık durumu vardır. Yanı sıra uzun süreli bellekte bulunan bilgilerin de geri getirilmesi mümkün olmuyorsa bu durum da unutkanlık hastalığını işaret eder.
Bellekte yer alan bilgilerin bir biçimde yok olması süreci olan unutkanlık, bazı hastalıklardan dolayı olabilir. Fakat her unutkanlık bir hastalık göstergesi değildir. Çoğunlukla sıklıkla tekrarlanmayan ve çağrılmayan bilgi unutulur. Bu her unutulan bilgi bir hastalığın belirtisi değildir. Ayrıca bilgi işleme sürecinin istemli ya da istemsiz zihin etkisinde de olduğu bilinir. Yani bazen unutulmak istenen bir olay veya kişiyi zihin daha kolay ve çabuk unutabilir.
Özetle her unutkanlık bir hastalık değildir. Beynin bilgi işleme sürecinde, gayet olağan fizyolojik unutmalar olabilir. Fakat unutkanlık bazı hastalıklar için de erken belirti olabilir. Bazı unutkanlık sebepleri ise şu şekilde sıralanabilir:
Unutkanlık hastalığı her bireyde değişik sebeplerden dolayı oluşabileceği için farklı belirtiler görülebilir. Bazı kişiler yakın zamanda yaptıklarını unuturken, diğer bir grup ise yapması gerekenleri hatırlamayabilir. Unutkanlıkta en sık görülen belirtiler şu şekilde sırlanabilir:
Yukarıdaki belirtiler en sık yaşananlar olsa da semptomlar çoğalabilir. Özel olan günleri unutmak, eşyaları kaybetmek, aile bireylerinin veya yakın çevredeki insanların isimlerini unutmak, konuşma sırasında kelimeleri unutmak vs. gibi daha çok şikayet sayılabilir.
Unutkanlık hastalığının gelişimi fiziksel ya da psikolojik etkenlerden dolayı olabilir. Yoğun stres ortamında çalışılması veya aşırı dikkat edilmesi gereken durumlara maruz kalınması unutkanlığa yol açabilir. Yanı sıra bazı ciddi hastalıklar da unutkanlığa etkendir. Bu yüzden unutkanlık şikayeti bulunan kişilerin psikoloji ve nöroloji bölümlerine başvurmaları gerekir. Fakat bunların arasında ilk gidilmesi gereken yer nöroloji hekimidir.
Teşhis için çoğunlukla uzmanlarca hazırlanmış ve unutkanlığın seviyesini ölçmek için kullanılan bazı sorular hastaya yöneltilir. İlgili sorular hastanın kendi hayatını ve günlük yaşamını ile alakalıdır. İyi tanıdığı kişilerin ismini unutulup unutulmadığı, bir gün önce yapılanların hatırlanıp hatırlanmadığı, hafıza sorunları yaşanıp yaşanmadığı, haftanın günlerinin unutulup unutulmadığı, aradığı bir şeyim ne olduğunun unutulup unutulmadığı gibi sorulardır. Şayet sorulara verilen ‘evet’ cevabı fazlaysa unutkanlık hastalığına işaret edilebilir. Buna benzer testler ile hastalığını tanısı konulur ve tedavi uygulanır.
Unutkanlık hastalığının tedavisi için hekim bazı ilaçlar reçete edebilir. Kullanılacak ilaçlar mutlaka hekim tavsiyesi ile alınır. Şayet unutkanlık hastalığı vitamin eksikliğinden dolayı gelişmişse hekim vitamin ilaçları önerir. Ya da psikolojik etkenlerden ötürü unutkanlık varsa psikiyatri ilaçları yazılabilir. Nörolojik sebeplere bağlı gelişen unutkanlık hastalıklarında ise nöroloji uzmanı buna yönelik bazı ilaçlar verebilir. Hekim kontrolü dışında kişinin kendi kendine hiçbir ilacı kullanmaması gerekir. Çünkü yanlış bir ilaç bireyin durumunu daha da kötü bir duruma getirebilir.
Unutkanlığın giderilmesi ya da hafifletilmesi için insanların yaşam şekillerini de değiştirmesi gerekebilir. Bunlardan bazıları şu şekilde sırlanabilir:
Konu ile ilgili diğer başlıklara da göz atabilirsiniz.
