Zihinsel ve bedensel birçok olumlu etkisi bulunan yoga, günümüzde oldukça popüler olan bir uygulamadır. Ortalama 5000 yıllık geçmişi olduğu düşünülen yoga hareketleri M.Ö. 3000 tarihlerine ait bazı arkeolojik kalıntılarda resmedilmiş ve günümüze kadar gelmiştir. Peki, yoga nedir? Nasıl yapılır? Detaylar yazımızda.
Yoga; fiziksel duruş, kontrollü solunum ve meditasyonu kombine eden bir egzersiz uygulamasıdır. Neredeyse her yaştan kişinin yapabileceği bu egzersiz bütünsel sağlık yaklaşımlarındandır. Kelime anlamı, birleşme veya bütünleşme anlamına gelen yoga, kişinin bedensel, ruhsal ve zihinsel açıdan bütünlüğünü ifade eder. İnsanın sağlıklı ve kaliteli bir yaşam sürdürmesi için birçok tekniği bir arada barındıran yoga, duruşları ve nefes çalışmaları ile zihni ve bedenini dinlendirirken aynı zamanda kişinin ruhunu keşfe çıkmasını sağlar.
Ortalama 5000 yıllık geçmişi olduğu düşünülen yoganın temelini Hindistan’ın en eski öğretisi olan Vendata felsefesi meydana getirmektedir. Hindistan’da bulunan M.Ö. 3000 tarihlerine ait bazı arkeolojik kalıntılarda yoga pozlarını içeren kil ve taş tabletler vardır. Bu hareketlerin kas ve iskelet sistemi için yararlı birçok pozisyonu içerir.
Çok araştırılan ve üstüne konuşlan bir konu yoganın bir inanç olup olmadığıdır. Birçok kaynağa göre yoganın bir inanç sistemi olmadığı yönündedir. Yoga binlerce sene önce uygulanmış bir felsefe ve bilimsel temellere dayanan bir yaşama sanatıdır.
Yoga yapmak bir yolculuğa benzetilir. Çünkü yogaya başlayan kişiler 8 aşamadan geçer. Bu basamakların her birinde zihinsel, ruhsal ve bedensel yeni bir disiplin uygulanır. Bu 8 basamak şu şekildedir:
Yama: Kişinin yapması gereken davranışları anlatır. Bunlar; doğruluk, zarar vermemek, nefsi kontrol etmek, çalmamak, zarar vermemek gibi evrensel ahlaki davranışlardır.
Niyama: İradenin güçlenmesi için kişisel disiplini içerir. Şükretmek, saf olmak, okumak ve hatırlatmak gibi disiplinlerden oluşur.
Asana: Yoga duruşu manasına gelen asana, vücudu esnek, dengeli ve kuvvetli hale getiren hareketlerdir.
Pranayama: Bu basamak nefes ile ilgilidir. Yogada nefes hayat enerjisi olarak kabul görür. Çeşitli nefes ve enerji tekniklerinin uygulanmasıdır.
Pratyahara: Tecrit de denilen bu basamakta duygular ve duyu organları dış dünyadan iç dünyaya geri çekilmesidir.
Dharana: Konsantrasyon ve odaklanmayı içeren basamaktır.
Dhyana: Meditasyon halinde pozitif düşünceyi içerir.
Samadhi: Bütünlüğün idrak edildiği son basamağa aydınlanma safhası da denilir.
Yoganın birçok çeşidi bulunur. Günümüzde yoga merkezlerinde yapılan birçok yoga hareketi klasik yogadan alınmıştır. Hiçbir yoga türünün biri diğerinden üstün nitelikte değildir. Farklı hareketler içerse de hepsi; zihni rahatlatmak, bedeni ve aklı güçlendirmek amacı ile yapılır. Tüm yoga türlerinin ana bileşenleri;
Yoga türlerin şu şekilde sıralanabilir:
Karma yoga: Hareketler ile yapılan yogadır. Egodan kurtulmak ve ruhsal özgürlüğe ulaşmak için yapılır.
Bhakti yoga: Fiziksel hareketlerden çok kişinin benliğine odaklanmasını içerir. Sevgi yogası da denir.
Raja yoga: Bilgi yogası da denilen bu türde etik, zihinsel ve ruhsal öğretilerin tümü bulunur. Zihin kontrol altına alınarak bilinç üst seviyeye çıkarılmaya çalışılır.
Tantra yoga: Vücuttaki tüm enerjiler denge ve uyum içinde kullanılmaya çalışılır. Aydınlanma bilincinin genişlemesi amaçlanır.
Hatha yoga: En popüler türlerden biridir. Fiziksel bir yoga çeşididir. Amacı fiziksel kapasitenin artmasını sağlamaktır.
Terapötik yoga: Yoga duruşlarını sağlık problemlerinin tedavisinde kullanıldığı türdür. Bu yoga terapisi fizyolojik ve duygusal acıyı hafifletmek amacı ile kullanılır.
Yoga seansları genel olarak 45-90 dakika sürer. Kişisel bir uygulama olduğu için ihtiyaçlar ve hedefler belirlenerek planlanır. Başlangıçta yoğun bir çalışma yapmak adaptasyonun hızlanmasını sağlar. Pratik yaparken amaç kendi vücuduna meydan okumaktır ve nefese odaklanılır. Yoga stüdyolarında genellikle ayna bulunmaz. Bunun nedeni kişinin dikkatini gevşemeye, nefesine ve vücudunun yeteneklerine odaklamasıdır. Yoganın aşamaları şu şekildedir:
Nefes açma egzersizleri: Ağız kapalı halde burundan nefes alarak başlanır. Rahatlayarak; stres, gerilim, olumuz düşüncelerden arınılarak solunuma konsantre olunur.
Fiziksel egzersizler: Fiziksel egzersizleri yaparken vücudun kişiyi yönlendirmesine izin verilir.
Derin dinlenme- gevşeme: Rahatlama ve meditasyon hareketleri ile bitirilir.
Dağ Duruşu: Ayakta dururken ağırlık ayak tabanlarına eşit bir şekilde verilir. Kollar iki yana serbestçe bırakılır ve derin bir nefes alıp verilir.
Aşağı bakan köpek duruşu: Dört ayak üzerinde durularak parmaklar birleştirilir. Kalça yukarı doğru uzatılır. Bu pozisyonda en az 3 kere derin nefes alınır ve verilir.
Savaşçı: Sağ ayak bir bacak uzunluğunda geriye uzatılır. Sol diz bükülür ve kollar yana doğru uzatılır. Bakışlar ileri doğru nefes alıp verilir.
Köprü duruşu: Nefes vererek sırt üstü uzanılır. Dizler bükülerek ayaklar kalçalara yaklaştırılırken bel yukarı doğru kaldırılır. Bu pozisyonda 30 saniye kalınır.
Güvercin duruşu: Yüz üstü durulur, bir bacak bağdaş kürara gibi pozisyon alır ve diz kapağı göğüse yaklaştırılır. Her iki bacak içinde 10 dakika uygulanır.
